Yaygın Kaygı Bozukluğunun Bilişsel Davranışçı Terapi İle Tedavisi: Bir Olgu Sunumu


Özet Görüntüleme: 18 / PDF İndirme: 33

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.15715522

Anahtar Kelimeler:

Bilişsel Davranışçı Terapi, Yaygın Kaygı Bozukluğu, Anksiyete

Özet

Bu olgu sunumunun amacı DSM-V tanı ölçütlerine göre Yaygın Kaygı Bozukluğu (YKB)  tanılı 25 yaşında ki bir erkek danışana uygulanan Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) sürecini tanıtmak ve açıklamak beraberinde bu tedavi sürecinin danışan üzerinde ki etkilerini ortaya çıkarmaktır. Danışan ile terapi sürecine psiko-eğitim ile başlanmış, sonraki aşamalarda ise T.A.T. (Tematik Algı Testi) uygulanmıştır. Danışana terapi sürecinde farklı türde ki Bilişsel Davranışçı Terapi teknikleri uygulanarak danışanın bilişsel çarpıtmaları, olumlu olmayan düşünce kalıp ve yargılarına odaklanmıştır.  Danışanın olumlu olmayan düşünce mekanizmaları ve tutumları terapi süreci ile yapılandırılmıştır. Bilişsel Davranışçı Terapi süresince danışanın mevcut kaygı düzeyinde azalma, stresi yönetme becerilerinde, olumlu olmayan inanç ve kalıp yargılarında daha işlevsel ve olumlu düşünce kalıpları geliştirmesinde olumlu yönde gelişim gözlenmiştir. BDT, Yaygın Kaygı Bozukluğu iyileştirmesinde etkin bir yöntem olarak danışanın kaygı seviyesini azaltmada ve düşünce biçimlerini değiştirmiş ve işlevselliğini arttırmıştır. YKB tanılı bireylerde Bilişsel Davranışçı Terapi, temel terapi ekolü olarak klinik uygulamalarda daha yaygın olarak kullanılabilmeli; özellikle erken müdahalelerde terapötik süreçte daha etkin sonuçlara ulaşabilmek adına kullanılabilir.

Referanslar

American Psychiatric Association. (1980). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (3rd ed.). APA.

American Psychiatric Association. (2022). Anxiety disorders. In Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed., text rev.).

Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal elkitabı (DSM-5) (E. Köroğlu, Çev.) (5. baskı). HYB Yayıncılık.

Beck, A. T. (1985). Theoretical perspectives on clinical anxiety. In A. H. Tuma & J. D. Maser (Eds.), Anxiety and the anxiety disorders (pp. 183–196). Lawrence Erlbaum Associates, Inc.

Beck, A. T. (2019). Theoretical perspectives on clinical anxiety. In Anxiety and the anxiety disorders (pp. 183–196). Routledge.

Borkovec, T. D., Robinson, E., Pruzinsky, T., & DePree, J. A. (1983). Preliminary exploration of worry: Some characteristics and processes. Behaviour Research and Therapy, 21(1), 9–16.

Cartwright-Hatton, S., Roberts, C., Chitsabesan, P., & others. (2004). Systematic review of the efficacy of cognitive behaviour therapies for childhood and adolescent anxiety disorders. British Journal of Clinical Psychology, 43, 421–436.

Craig, K. D., & Dobson, K. S. (Eds.). (1995). Anxiety and depression in adults and children. Sage Publications, Inc.

Çataloluk, A., & Karaaziz, M. (2023). Obsesif Kompulsif Bozukluğun Bilişsel Davranışçı Terapi Yaklaşımı ile Tedavisi: Olgu Sunumu. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(6), 781–793. https://doi.org/10.26677/TR1010.2023.1233

Dobson, K. S. (1989). A meta-analysis of the efficacy of cognitive therapy for depression. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 57, 414–419.

Durham, R. C. (2007). Treatment of generalized anxiety disorder. Psychiatry, 6(5), 183–187.

Durham, R. C., Chambers, J. A., MacDonald, R. R., Power, K. G., & Major, K. (2003). Does cognitive-behavioural therapy influence the long-term outcome of generalized anxiety disorder? An 8–14 year follow-up of two clinical trials. Psychological Medicine, 33(3), 499–509. https://doi.org/10.1017/s0033291702007079

Durham, R. C., Murphy, T., Allan, T., Richard, K., Treliving, L. R., & Fenton, G. W. (1994). Cognitive therapy, analytic psychotherapy and anxiety management training for generalised anxiety disorder. The British Journal of Psychiatry, 165(3), 315–323.

https://doi.org/10.1192/bjp.165.3.315

Erdoğdu, D. B., & Karaaziz, M. (2024). Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Şema Terapi Üzerine Sistematik Bir İnceleme. Ulusal ve Uluslararası Sosyoloji ve Ekonomi Dergisi, 5(4), 777–795. https://doi.org/10.5281/zenodo.11445985

France, R., & Robson, M. (1997). Cognitive behavioural therapy in primary care. Jessica Kingsley Publishers.

Gökdağ, C., & Sütcü, S. (2016). Major Depresif Bozukluk Tedavisinde Bilişsel Davranışçı Grup Terapisinin Uzun Dönemdeki Etkililiği: Sistematik Bir Gözden Geçirme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 8(Ek 1), 23–38.

Karaca, E., & Karaaziz, M. (2023). Majör Depresif Bozukluğun Bilişsel Davranışçı Terapi ile Tedavisi: Bir Olgu Sunumu. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 279–289.

Karael, B. ve Karaaziz, M. (2024). Yaygın Anksiyete Bozukluğu ve Bilişsel Davranışçı Terapi Üzerine Sistematik Bir İnceleme. Ulusal Ve Uluslararası Sosyoloji Ve Ekonomi Dergisi, 5 (6), 942–956. https://doi.org/10.5281/zenodo.13379810.

Karahan, E., & Karaaziz, M. (2023). Kaygı: Bir Literatür İncelemesi. ISPEC Uluslararası Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler Dergisi, 7(2), 529–541. https://doi.org/10.5281/zenodo.7992077

Kartal, M., & Özçakar, N. (2009). Yaygın anksiyete bozukluğu: Birinci basamakta görülme sıklığı ve tanı güçlükleri. [Yayın bilgisi eksik]

Konkan, R., Şenormancı, Ö., Güçlü, O., Aydın, E., & Sungur, M. Z. (2013). Yaygın Anksiyete Bozukluğu-7 (YAB-7) Testi Türkçe Uyarlaması, Geçerlik ve Güvenirliği. Archives of Neuropsychiatry, 50(1).

Ladouceur, R., Dugas, M. J., Freeston, M. H., Léger, E., Gagnon, F., & Thibodeau, N. (2000). Efficacy of a cognitive-behavioral treatment for generalized anxiety disorder: Evaluation in a controlled clinical trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 68(6), 957–964.

Özcan, Ö., & Çelik, G. G. (2017). Bilişsel Davranışçı Terapi. Türkiye Klinikleri, 3(2), 115–120.

Özdel, K. (2015). Dünden Bugüne Bilişsel Davranışçı Terapiler: Teori ve Uygulama. Türkiye Klinikleri Journal of Psychiatry–Special Topics, 8(2), 10–20.

Öztürk, M. O., & Uluşahin, A. (2016). Ruh sağlığı ve bozuklukları (14. baskı). Nobel Tıp Kitapları.

Öztürk, O., & Uluşahin, A. (2020). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları (16. baskı). Nobel Tıp Kitabevleri.

Özsağır, C. B., & Arıkan, S. (2024). Yaygın Kaygı Bozukluğu Olan Kişilerin Diyalektik Davranış Terapisi Beceri Eğitimi Deneyimlerinin Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz ile İncelenmesi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 11(111), 1739–1758. https://doi.org/10.5281/zenodo.13864089

Power, K. G., Jerrom, D. W., Simpson, R. J., Mitchell, M. J., & Swanson, V. (1989). A controlled comparison of cognitive-behaviour therapy, diazepam and placebo in the management of generalized anxiety. Behavioural Psychotherapy, 17(1), 1–14. https://doi.org/10.1017/S0141347300015597

Power, K. G., Simpson, R., Swanson, V., Wallace, L. A., Feistner, A. T. C., & Sharp, D. (1990). A controlled comparison of cognitive-behaviour therapy, diazepam, and placebo, alone and in combination, for the treatment of generalised anxiety disorder. Journal of Anxiety Disorders, 4(4), 267–292. https://doi.org/10.1016/0887-6185(90)90026-6

Reinecke, A., Hoyer, J., Rinck, M., & Becker, E. S. (2013). Cognitive-behaviouraltherapyreducesunwantedthoughtintrusions in generalizedanxietydisorder.Journal of behavior therapyand experimental psychiatry,44(1), 1-6.

Rubio, G., & Lopez-Ibor, J. J. (2007). Generalized anxiety disorder: A 40-year follow-up study. Acta Psychiatrica Scandinavica, 115(5), 372–379.

Ruscio, A. M., Hallion, L. S., Lim, C. C. W., Aguilar-Gaxiola, S., Al-Hamzawi, A., Alonso, J., ... Scott, K. M. (2017). Cross-sectional comparison of the epidemiology of DSM-5 generalized anxiety disorder across the globe. JAMA Psychiatry, 74(5), 465–475. https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2017.0056

Ruso, K. (2022). Obsesif Kompulsif Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Terapinin Etkinliği Üzerine İnceleme: Bir Derleme Çalışması. International Journal of SU-AY Development Association, 1(2), 96–116.

Salkovskis, P. M. (1991). The importance of behaviour in the maintenance of anxiety and panic: A cognitive account. Behavioural Psychotherapy, 19(1), 6–19. https://doi.org/10.1017/S0141347300011472.

Salzer, S., Winkelbach, C., Leweke, F., Leibing, E., & Leichsenring, F. (2011).Long-termeffectsof short-termpsychodynamicpsychotherapy andcognitive-behavioural therapy in generalized anxiety disorder: 12-monthfollow-up. The Canadian Journal of Psychiatry, 56(8),503-508.

Şafak, Y., Karadere, M. E., Özdel, K., Özcan, T., Türkçapar, M. H., Kuru, E., & Yücens, B. (2014). Obsesif Kompulsif Bozuklukta Bilişsel Davranışçı Grup Psikoterapisinin Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi, 25(4), 225–233.

Türkçapar, H. (2008). Bilişsel terapi: Temel ilkeler ve uygulama (3. baskı). HYB Yayıncılık.

Türkçapar, M. H., & Şafak, Y. (2012). Obsesif Kompulsif Bozuklukta Bilişsel Özellikler ve Bilişsel Tedaviler. Türkiye Klinikleri, 5, 69–75.

Wittchen, H. U., Kessler, R. C., Beesdo, K., Krause, P., Höfler, M., & Hoyer, J. (2002). Generalized anxiety and depression in primary care: Prevalence, recognition, and management. The Journal of Clinical Psychiatry, 63(Suppl 8), 24–34.

İndir

Yayınlanmış

2025-06-24

Nasıl Atıf Yapılır

KATIRCIOĞLU, E., & KARAAZİZ, M. (2025). Yaygın Kaygı Bozukluğunun Bilişsel Davranışçı Terapi İle Tedavisi: Bir Olgu Sunumu. IKSAD JOURNAL, 9(37), 250–270. https://doi.org/10.5281/zenodo.15715522