COVİD-19 KORKUSU, PSİKOLOJİK İYİ OLUŞ VE İŞGÖREN PERFORMANSI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ: ÖĞRETMENLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Özet Görüntüleme: 341 / PDF İndirme: 192
DOI:
https://doi.org/10.31623/zenodo.7459567Anahtar Kelimeler:
Covid-19 Korkusu, Psikolojik İyi Oluş, İşgören PerformansıÖzet
Bu çalışmada Covid-19 korkusu, psikolojik iyi oluş ve işgören performansı arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Kısaca ifade edilecek olunursa Covid-19 korkusu, Covid-19 virüsüne yakalanmaya ilişkin korkuyu; psikolojik iyi oluş, psikolojik olarak iyi olmayı; işgören performansı, işgörenlerin görevlerini yerine getirme düzeyini ifade etmektedir. öncelikle Covid-19 korkusu, psikolojik i̇yi oluş ve i̇şgören performansı konuları açıklanmıştır. Daha sonra mevcut çalışmanın metedolojisi ele alınmıştır. Ana kütlesi, Hatay ilinin merkez ve ilçelerinde görev yapan öğretmenler oluşturmakta olup hedef kitleye online anket yöntemiyle ulaşılmaya çalışılmıştır. Elde edilen verilere SPSS programı aracılığıyla sayı, yüzde, normal dağılım, doğrulayıcı faktör analizi, güvenilirlik, korelasyon analizleri yapılmıştır. Yapılan analizler neticesinde Covid-19 korkusu ile psikolojik iyi oluş arasında negatif bir ilişki ve işgören performansı arasında ilişki olmadığı, psikolojik iyi oluş ile işgören performansı arasında pozitif bir ilişki olduğu elde edilmiştir. Ayrıca, araştırmacı ve uygulayıcılar için öneriler geliştirilmiştir.
Referanslar
Ahorsu, D. K., Lin, C. Y., Imanı, V., Saffari, M., Griffiths, M. D. ve Pakpour, A. H. (2020). The Fear of COVID 19 Scale: Development and Initial Validation. International Journal of Mental Health and Addiction. https,s.//doi.org/10.1007/s11469-020-00270-8
Akan, D., Yıldırım, İ. ve Yalçın, S. (2014). Okul Müdürleri Liderlik Stili Ölçeğinin Geliştirilmesi (OMLSÖ). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51), 392-415.
Akbaş Tuna, A. (2020). Güç Mesafesinin Yenilikçi Davranışlar Üzerindeki Etkisinde İşgören Performansının Aracılık Rolü Üzerine Bir Araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 18(36), 409-426.
Alyami, M., Henning, M., Krägeloh, C. U. ve Alyami, H. (2020). Psychometric Evaluation of the Arabic Version of the Fear of COVID-19 Scale. International Journal of Mental Health and Addiction. https,s.//doi. org/10.1007/s11469-020-00316-x
Baykal, E. (2020). Covıd-19 Bağlamında Psikolojik Dayanıklılık, Kaygı ve Yaşam Doyum İlişkisi. International Journal of Social and Economic Sciences, 10(2), 60-80.
Biçen, G. ve Koç, H. (2019). İşgören Mutluluk Düzeylerinin İş Tatmini ve İş Performansı Üzerine Etkileri: Konaklama İşletmelerinde Bir İnceleme. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1450-1468. DOI: 10.26677/TR1010.2019.252
Bitan, D. T., Grossman-Giron, A., Bloch, Y., Mayer, Y., Shiffman, N. ve Mendlovic, S. (2020). Fear Of Covıd-19 Scale: Psychometric Characteristics, Reliability And Validity In The Israeli Population. Psychiatry Research, 289, 1-5.
Bradburn, N. M. (1969). The Structure of Psychological Well-being. Chicago. Aldine.
Broche-Pérez, Y., Fernández-Fleites, Z., Jiménez-Puig, E., Fernández-Castillo, E. ve Rodríguez-Martin, B. C. (2020). Gender and Fear of COVID-19 in a Cuban Population Sample. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00343-8
Buil, I., Martínez, E. ve Matue, J. (2019). Transformational Leadership And Employee Performance: The Role Of İdentification, Engagement And Proactive Personality. International Journal of Hospitality Management, 77, 64-75. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2018.06.014
Cassiani-Miranda, C. A., Tirado-Otalvaro, A. F. ve Campo-Arias, A. (2021). Adaptation and Psychometric Evaluation of the Fear of COVID-19 Scale in the General Colombian Population. Death Studies. DOI: 10.1080/07481187.2021.1874572
Chi, X., Chen, S., Chen, Y., Chen, D., Yu, Q., Guo, T., Cao, Q., Zheng, X., Huang, S., Hossain, M. M., Stubbs, B., Yeung, A. ve Zou, L. (2021). Psychometric Evaluation of the Fear of COVID-19 Scale Among Chinese Population. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00441-7
Çiçek, B. ve Almalı, V. (2020). COVID-19 Pandemisi Sürecinde Kaygı Öz-Yeterlilik ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişki: Özel Sektör ve Kamu Çalışanları Karşılaştırması. Turkish Studies, 15(4), 241-260. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.43492
Çöl, G. (2008). Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(1): 35-46.
Diener, E., Wirtz, D., Biswas-Diener, R., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Et Al. (2009). New measures of well-being. The Netherlands: Springer. The collected works of Ed Diener.
Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S. ve Biswasdiener, R. (2010). New Well-Being Measures: Short Scales to Assess Flourishing and Positive and Negative Feelings. Social Indicators Research, 97, 143–156.
Demir, Y. ve Kumcağız, H. (2020). The Effect of Eating Attitude Disorder in Adolescents on Subjective Well-Being, Depression, Anxiety and Stres. International Journal of Field Education, 6(1), 24-36.
Diener, E., Scollon, C. N., ve Lucas, R. E. (2009). The evolving concept of subjective well-being: The multifaceted nature of happiness. Social Indicators Research Series, 39, 67-100.
Doshi, D., Karunakar, P., Sukhabogi, J. R., Prasanna, J. S. ve Mahajan, S. V. (2020). Assessing Coronavirus Fear in Indian Population Using the Fear of COVID-19 Scale. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00332-x
Eral, G., & Vehid, H. E. (2013). Nicel verilerin yer aldığı bağımsız ve bağımlı gruplarda uygulanan istatistiksel yöntemler. Çocuk Dergisi, 13(4), 138-140.
Erer, B. (2020). Impact of Covid-19 Fear on Employee Performance. Journal of Current Researches on Social Sciences, 10(4), 845-852.
García-Reyna, B., Castillo-García, G.D., Barbosa-Camacho, F.J. et al. Fear of COVID-19 Scale for Hospital Staff in Regional Hospitals in Mexico: a Brief Report. Int J Ment Health Addiction 20, 895–906 (2022). https://doi.org/10.1007/s11469-020-00413-x
Gülyüksel Akdağ, F. ve Cihangir Çankaya, Z. (2015). Evli Bireylerde Psikolojik İyi Oluşun Yordanması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 646-662. DOI: 10.17860/efd.67613
Günay, A. ve Çelik, R. (2019). Kariyer Stresinin Psikolojik İyi Oluş ve İyimserlik Değişkenleriyle Yordanması. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(33), 205-217.
Haktanir, A., Seki, T. ve Dilmaç, B. (2020). Adaptation and Evaluation of Turkish Version of the Fear of COVID-19 Scale. Death Studies. DOI: 10.1080/07481187.2020.1773026
Hobfoll, S. (1989). Conservation of Resources: A New Attempt at Conceptualizing Stress. American Psychologist, 44(3), 513-524.
Huarcaya-Victoria, J., Villarreal-Zegarra, D., Podestà, A. ve Luna-Cuadros, M. A. (2020). Psychometric Properties of a Spanish Version of the Fear of COVID-19 Scale in General Population of Lima, Peru. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00354-5
Işık, M. ve Kama, A. (2018). Algılanan Örgütsel Desteğin İşgören Performansına Etkisinde İşe Adanmışlığın Aracı Etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(3), 395–403. http://dx.doi.org/10.18506/anemon.338253
Iversen, M. M., Norekvål, T. M., Oterhals, K., Fadnes, L. T., Mæland, S., Pakpour, A. H. ve Breivik, K. (2021). Psychometric Properties of the Norwegian Version of the Fear of COVID-19 Scale. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00454-2
İlhan, Ü. D. (2020). Covid-19 ile Mücadelede İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamalarında İhtiyaç Duyulan Aksiyonların Belirlenmesine Yönelik Örgütsel Müdahale Yöntemi Önerisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 288-307.
Kahya, C. (2013). Örgütsel Sinizm, İş Performansını Etkiler mi? İş Tatminin Aracılık Etkisi. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 2(3), 34-46.
Kahyaoğlu Çakmakçı, H. A. (2020). İkinci Evliliklerde Genç ve Orta Yetişkin Eşlerin Psikolojik İyi Oluşunu Yordayan Değişkenler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. İstanbul.
Karataş, M. T. (2019). İşe Adanmışlık, İş Becerikliliği ve İşgören Performansı Etkileşimi: Havacılık Sektöründeki Bir Firmada Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
Kasapoğlu, F. (2020). Examining the Relationship between Fear of COVID-19 and Spiritual Well-Being. Spiritual Psychology and Counseling, 5, 341-354. https://dx.doi.org/10.37898/spc.2020.5.3.121
Kirkman, B. L. ve Rosen, B. (1999). Beyond Self-Management: Antecedents and Consequences of Team Empowerment. Academy of Management, 42(1), 58-74.
Ladikli, N., Bahadır, E., Yumuşak, F. N., Akkuzu, H., Karaman, G. ve Türkkan, Z. (2020). Koronavirüs Kaygı Ölçeği’nin Türkçe Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. International Journal of Social Science, 3(2), 71-80.
Lee, S. A., Jobe, M. C., Mathis, A. A. ve Gıbbons, J. A. (2020). Incremental Validity of Coronaphobia: Coronavirus Anxiety Explains Depression, Generalized Anxiety, and Death Anxiety. Journal of anxiety disorders, 74, 102-168. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2020.102268
Martínez-Lorca, M., Martínez-Lorca, A., Criado-Álvarez, J. J., Armesılla, M. D. C. ve Latorre, J. M. (2020). The fear of COVID-19 Scale: Validation in Spanish University Students. Psychiatry Research, 293. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113350
Masuyama, A., Shinkawa, H. ve Kubo, T. (2020). Validation and Psychometric Properties of the Japanese Version of the Fear of COVID-19 Scale Among Adolescents. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00368-z
Nguyen, H. T., Do, B. N., Pham, K. M., Kım, G. B., Dam, H. T. B., Nguyen, T. T., Nguyen, T. T. B., Nguyen, Y. H., Sørensen, K., Pleasant, A. ve Duong, T. V. (2020). Fear of COVID-19 Scale—Associations of Its Scores with Health Literacy and Health-Related Behaviors among Medical Students. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17. doi:10.3390/ijerph17114164
Özdemir, S. ve Kerse, G. (2020). The Effects of COVID 19 Process on Health Care Workers: Analysing of the Relationships Between Optimism, Job Stress and Emotional Exhaustion. International and Multidisciplinary Journal of Social Sciences, 9(2), 178-201. doi: 10.17583/rimcis.2020.5849
Özel, G., İnak, A. ve Özel C. (2021). Konaklama İşletmelerinde Covid-19 Sonrası Uygulanan Sağlık ve Güvenlik Uygulamalarının Örgüte Uyum ve İşgören Performansı Üzerine Etkisi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1652-1669.
Özen, Y. (2010). Kişisel Sorumluluk Bağlamında Öznel ve Psikolojik İyi Oluş (Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi (DÜSBED), (4), 46-58.
Özmete, E. (2016). Evli Kadınlar ve Erkekler İçin Psikolojik İyi Oluş Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlaması. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi (Bilig), 78, 361-391.
Özüdoğru, M. ve Yıldırım, Y. T. (2020). Sanal Kaytarma ve İşgören Performansı İlişkisinde İş Stresinin Düzenleyici Etkisinin İncelenmesi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 467-490. https://doi.org/10.32709/akusosbil.532359
Öztürk, A. T. ve Aygün, İ. K. (2020). İş Tatmini ve İşgören Performansı Arasındaki İlişki Üzerinde İş Stresinin Aracılık Rolünün Belirlenmesi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 6(3). 210-234. Doi: https://doi.org/10.30855/gjeb.2020.6.3.001
Pang, N. T. P., Kamu, A., Hambali, N. L. B., Mun, H. C., Kassim, M. A., Mohamed, N. H., Ayu, F., Rahim, S. S. S. A., Omar, A. ve Jeffree, M. S. (2020). Malay Version of the Fear of COVID-19 Scale: Validity and Reliability. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00355-4
Perz, C. A., Lang, B. A. ve Harrington, R. (2020). Validation of the Fear of COVID-19 Scale in a US College Sample. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00356-3
Reznik, A., Gritsenko, V., Konstantinov, V., Khamenka, N. ve Isralowitz, R. (2020). COVID-19 Fear in Eastern Europe: Validation of the Fear of COVID-19 Scale. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00283-3
Ryff, C. D. ve Keyes, C. L. M. (1995). The Structure of Psychological Well-Being Revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719–727. https://doi.org/10.1037/0022-3514.69.4.719
Sakib, N., Israfil Bhuiyan, A. K. M., Hossain, S., Mamun, F. A., Hosen, I., Abdullah, A. H., Sarker, M. A., Mohiuddin, M. S., Rayhan, I. Hossain, M., Sikder, M. T. Gozal, D., Muhit, M., Shariful Islam, S. M., Griffiths, M. D., Pakpour, A. H. ve Hsc, M. A. M. (2020). Psychometric Evaluation of the Fear of COVID-19 Scale Among Chinese Population. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00289-x
Sarı, T. ve Çakır, G. (2016). Mutluluk Korkusu İle Öznel ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(25), 222-229.
Satıcı, B., Gocet-Tekin, E., Deniz, M. E., ve Satıcı, S. A. (2020). Adaptation of the Fear of COVID-19 Scale: Its Association with Psychological Distress and Life Satisfaction in Turkey. International Journal of Mental Health and Addiction. https,s.//doi.org/10.1007/s11469-020-00294
Sigler, T. H. ve Pearson, C. M. (2000). Creating an Empowering Culture: Examining the Relationship between Organizational Culture and Perceptions of Empowerment. Journal of Quality Management, 5, 27-52.
Sipahi, B., Yurtkoru, E. S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
Soraci, P., Ferrari, A., Abbiati, F. A., Del Fante, E., De Pace, R., Urso, A. ve Griffiths, M. D. (2020). Validation and Psychometric Evaluation of the Italian Version of the Fear of COVID-19 Scale. International Journal of Mental Health and Addiction. httpss.//doi.org/10.1007/s11469-020-00277-1
Sönmez, R. V. (2020). Covid-19 Kaygısının İş Gören Performansı ve Motivasyonu Üzerine Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(12), 154-175.
Stănculescu, E. (2021). Fear of COVID-19 in Romania: Validation of the Romanian Version of the Fear of COVID-19 Scale Using Graded Response Model Analysis. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00428-4
Sürücü, L., Şeşen, H. ve Maşlakçı, A. SPSS, AMOS ve PROCESS Macro ile ilişkisel, aracı/düzenleyici ve yapısal eşitlik modellemesi (uygulamalı analizler). (1. Basım), Ankara: Detay Yayıncılık, 2021.
TDK, (https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 20.05.2021).
Telef, B. B. (2011). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOO): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. 11. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3–5 Ekim, Selçuk- İzmir.
Telef, B. B. (2013). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği (PİOO): Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
Telef, B. B., Uzman, E. ve Ergün, E. (2013). Öğretmen Adaylarında Psikolojik İyi Oluş ve Değerler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Turkish Studies, 8(12), 1297-1307.
Tutar, H. ve Altınöz, M. (2010). Örgütsel İklimin İşgören Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalat İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(02), 196-218. DOI: 10.1501/SBFder_0000002162
Uğan, Ç., Karakaya, F. ve Nayır, Y. (2018). Psikolojik Sermayenin İşgören Performansı ve İş Stresine Etkisi, 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 11-13 Ekim, Bodrum/Muğla/Türkiye.
Uğurlu, F. ve Aylar, F. (2017). Destekleme ve Yetiştirme Kurslarına Yönelik Öğretmen Öz Algı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi (GEBD), 3(1), 28-43.
Uludağ, G. (2018). Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansı İlişkisini İncelemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 171-193.
Üstün, F. (2020). Örgütsel Özdeşleşmenin Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerine Etkisi: Psikolojik İyi Oluşun Aracı Rolü. İzmir İktisat Dergisi. 35(2), 357-374. Doi: 10.24988/ije.202035211
Winter, T., Riordan, B. C., Pakpour, A. H., Griffiths, M. D., Mason, A., Poulgrain, J. W. ve Scarf, D. (2020). Evaluation of the English Version of the Fear of COVID-19 Scale and Its Relationship with Behavior Change and Political Beliefs. International Journal of Mental Health and Addiction. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00342-9
Yakut, E., Kuru, Ö. ve Güngör, Y. (2020). Sağlık Personelinin Covid-19 Korkusu İle Tükenmişliği Arasındaki İlişkide Aşırı İş Yükü ve Algılanan Sosyal Desteğin Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeliyle Belirlenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 83, 241-262.
Yanık, D. (2021). İnfertilite Tedavisi Gören Kadınlarda Pozitif Psikoterapi Temelli Eğitimin Psikolojik İyi Oluş ve Umuda Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Malatya.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 IKSAD JOURNAL
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.