TÜRKİYE’DE EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ İLE ALTIN FİYATLARI VE DÖVİZ KURU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ

Özet

Ekonomik birimler, geçmiş ve bugünün bilgilerine ilaveten gelecekte ortaya çıkabilecek öngörülen-öngörülemeyen durumları da hesaba katarak hareket ederler. İleri yönelik kararların tutarlılığını muhtemel değişimlerin tahmini belirlemektedir. Karar alma davranışlarına beklentilerin dahil edilmesi ekonomi politikalarında beklentilerin ağırlığını artırmaktadırlar. Beklentiler; bir yandan fiyat-vergi-büyüme benzeri ekonomik değişkenlerden etkilenirken diğer yandan da mevsimselik-hava koşulları-siyasi koşullar benzeri ekonomik olmayan değişkenler tarafından etkilenmektedir. Küreselleşen dünyada coğrafi sınırlar ve mesafeler ortadan kalkarak ülke ekonomilerinin birbirlerinden etkilenme düzeyleri artmaktadır. 500 trilyon dolara ulaşan finansal sermayenin hızı ve büyüklüğü dünya ekonomisinde dengeleri hızlı değiştirebilmektedir. Gün geçtikçe hassaslaşan ekonomik dengede yatırımcıların karar verme güçlüğünü giderebilmek için güven endeksi benzeri göstergeler oluşturulmaktadır. Yatırımcıların karar verme süreçlerinde güven endeksi ile yatırım araçları arasındaki teorik ilişki olasılığı, bizi Türkiye için altın fiyatları ve dolar kuru ile ekonomik güven endeksi arasında bu çalışmayı yapmaya itmiştir. 2007-2019 dönemi için Altın fiyatları: TCMB külçe altın fiyatları aylık ortalaması, dolar kuru: TCMB dolar satış fiyatları aylık ortalaması ve TÜİK ekonomik güven endeksi aylık verileri kullanılmıştır. ADF ve PP birim kök testi ile durağanlığı belirlenen değişkenlerin kısa dönem için Granger Nedensellik testi, uzun dönem için Johansen Eşbütünleşme Testi uygulanmıştır.