TÜRK BASINI IŞIĞINDA AVUSTURYA- MACARİSTAN İMPARATORULUĞU'NUN SON HÜKÜMDARI I. FRANSUVA ŞARL'IN (KARL) TAHTA ÇIKIŞ SÜRECİ VE YAYIMLADIĞI BEYANNAMELER

Özet

Fransuva Jozef, 1848 İhtilalleri'nin gölgesinde henüz on sekiz yaşında iken Avusturya - Macaristan İmparatorluğu'nun hükümdarı olmuştur. Fransuva Jozef'in tahta çıkışı ile ayaklanmalar bastırılmış ve Macaristan tekrar Avusturya İmparatorluğu'na bağlanmıştır. Onun döneminde dünyanın ilk küresel savaşı olan Birinci Dünya Savaşı başlamıştır. Tarihler 21 Kasım 1916' yı gösterdiğinde seksen altı yaşındaki imparator hayatını kaybetmiş ve tahta yirmi dokuz yaşında olan genç I. Fransuva Şarl çıkmıştır. Bu çalışmada da Türk basını ışığında Avusturya- Macaristan İmparatorluğu'nun son hükümdarı I. Fransuva Şarl'ın tahta çıkış süreci ve bu süreçte yayımladığı beyannameler ele alınmıştır. İncelenen gazetelerden I. Fransuva Şarl'ın tahta çıkışı ve yayımaldığı beyannamelere Türk basının geniş yer verdiği görülmektedir. Türk basınından Şarl'ın, Jozef'in vefat ettiği günün akşamı tahta çıktığı ve bu durumun Avusturya- Macaristan halkı ve müttefik devletler ile hemen paylaşıldığı; bu durumdan hem Avusturya- Macaristan kamuoyunun hem de müttefik devletlerin memnuniyet duyduğu anlaşılmaktadır. Bununla birlikte Türk basınından yeni imparator I. Fransuva Şarl'ın ikisi çatısı altında yaşayan milletlere ve biri de ordu ve donanmaya hitaben beyannameler kaleme aldığı tespit edilmiştir. Söz konusu beyannamelerde Şarl'ın milletlerine, ordu ve donanmasına hitaben oldukça samimi ifadeler kullandığı ve devam eden Birinci Dünya Savaşı'nın zafer ile sonuçlanacağına olan inancını dile getirdiği görülmektedir.