ÖZEL HUKUK DÜZENLEMELERİ IŞIĞINDA KADIN VE ÇOCUKLARA KARŞI TEK TARAFLI ISRARLI TAKİP (STALKING), CYBERSTALKING VE SORUMLULUK

Özet

Ulusal ve uluslararası düzenlemelere rağmen Türkiye’de aile içi şiddet ve aile dışında kadın ve çocuklara karşı şiddet olgusu giderek artmaktadır. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un amacı; koruyucu ve önleyici tedbirler almak suretiyle şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi olan kadınları, çocukları, aile bireylerini ve tek taraflı ısrarlı takip mağdurlarını korumaktır. Bu amaç doğrultusunda 6284 Sayılı Kanun’da düzenlenen şiddet türlerinden birisi de tek taraflı ısrarlı takiptir. Günümüzde özellikle teknolojinin gelişimi, internetin yayılması ve sosyal medya organlarının gelişmesi ile elde edilen birçok faydanın yanı sıra ısrarlı takip niteliğindeki şiddetin bir türü olan cyberstalking eylemleri de hızla yayılmıştır. Her geçen gün teknolojinin ilerlemesi ile cyberstalking teşkil eden eylemlere bir yenisi daha eklenmektedir. Hukuk sisteminin bu sebeple ısralı takip ve cyberstalking teşkil eden eylemleri tek tek sayabilmesi mümkün değildir. Hukuk sistemi, birbiri ile uyumlu ulusal ve uluslararası düzenlemeler sayesinde hangi eylemlerin şiddet niteliğinde olduğuna dair genel bir yaklaşım benimsemelidir. Bu noktada temel kabul edilen hukuki düzenlemeler 6284 sayılı Kanun ile İstanbul Sözlşemesi’dir. Tek taraflı ısrarlı takip mağduru; 18.01.2013 tarih ve 28532 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği md 3/I-ş bendinde tanımlanmaktadır. Bu konuda benzer bir tanım da Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) md 34’de “Taciz Amaçlı Takip” başlığı altında yer almaktadır. Buna göre ısrarlı takip; bir kişiye yönelen ve bu kişinin kendisini güvende hissetmesini önüne geçecek şekilde korkutan, belirli bir süre kasıtlı şekilde tekrarlanan hukuka aykırı ve tehditkâr davranışlar, takip ve taciz eylemleridir. Bu durumun bir şiddet türü olarak görülmesi için, kişi üzerinde korku ve tedirginliğe yol açması yeterlidir. Israrlı takip aile içi gerçekleştirebildiği gibi aile dışı da gerçekleştirilebilir. Bu çalışma sayesinde ısrarlı takip ve cyberstalking kavramları tanımlanarak, hangi eylemlerin şiddet niteliği taşıdığına dair genel yaklaşımın ilişkin bir kanaat ortaya koyulmaya çalışılacaktır. Bu çerçevede mağdurun ve faillerin kimler olabileceğine ilişkin bir değerlendirme yapıldıktan sonra bu eylemlere karşı Türk özel hukukunda alınabilecek önlemler açıklanacaktır. Sonuç olarak da bu tür eylemlerin mağduru olmamak adına yapılabileceklere dair görüşümüz ortaya konulacaktır.