SANATTA YENİ ARAYIŞLAR VE GELENEĞİN REDDİ BAĞLAMINDA YVES KLEIN’İN “FIRE COLOR 1 (FC1)” ADLI ÇALIŞMASINA ÖZGÜN BİR BAKIŞ

Özet

Ateş, insanlığın en büyük keşiflerinden birisidir. Yıkıcı ve tahrip edici özelliğinin dışında canlı yaşamı için son derece büyük bir önemi vardır. Ateşin gücünün kavranması, insanları onu etkili biçimde kullanmak üzere harekete geçirmiştir. Ateş kimi zaman dünyayı küle çeviren bir silah, kimi zaman ise hayatı kolaylaştıran keşiflerin ana ögesidir. Antik Yunan inancına göre ateş; su, hava ve toprakla birlikte dört temel elementi oluşturur ve doğadaki her madde bu dört elementten meydana gelir. Hayatın temel kaynağı olarak görülen ateş, içinde barındırdığı tehlikeleriyle birlikte insan hayatında kendine haklı bir korku ve saygı edinmiştir. Tarih boyunca ateşin barbarca kullanıldığı pek çok hadise meydana gelmiştir. II. Dünya Savaşında Nazilerin milyonlarca insanı ve çağdaş sanat yapıtlarını yakması tarihin en trajik örneklerindendir. Ateşi sanatsal yaratıda bir öge olarak kullanan çağdaş isimlerin başında Fransız sanatçı Yves Klein gelir. 1960’larda Yves Klein’in ortaya koyduğu “Fire-Color 1 (FC1)” adlı performansı, sanat tarihi içerisinde önemsenmesi gereken bir sanat tavrı olarak ortaya çıkmaktadır. “Fire-Color 1” Klein’ in kısa hayatına ve sanat kariyerine sığdırdığı pek çok farklı düşüncenin ve ifade biçiminin özeti olarak yorumlanır. Klein’in kısa ömrünün final çalışması olan FC1 bugün dünyanın en pahalı sanat çalışmaları arasında yerini alır. Eser kıymetli bir sanat eseri olmanın ötesinde var olan tüm geleneklerimizin sorgulandığı bir anlayışı da içinde barındırır. Eser bir taraftan geçmişin estetik miraslarıyla beslenirken, diğer taraftan da bizlere yeni bir biçim ve malzeme arayışının kapılarını aralar. Bu makale ile sanatta farklı malzeme kullanımı konusunda ateşin bir alternatif olarak ortaya çıkmasının doğurduğu sonuçlar ve bu sonuçlar içerisinde kendine has üslubu ile dikkat çeken Yves Klein’in “Fire-Color 1 (FC1)” isimli yapıtı ele alınacaktır. Bununla birlikte özellikle içinde yaşadığımız dünyada meydana gelen yıkım, kıyım ve linç eylemlerinde görmeye alıştığımız ateşin, yaratıcı insan aklına ve becerisine hizmet etmesinin sonuçları izlenecektir.