MİZANSEN ELEŞTİRİSİ BAĞLAMINDA “CENNETİ BEKLERKEN FİLMİ”

Özet

Anlatmak, deneyimi paylaşmak bir ihtiyaçtır. İnsan öykü anlatan ve aynı zamanda öykülere ihtiyacı olan bir varlıktır. Mitoslar, masallar rasyonel aklın kullanılmadığı, bilimin henüz gelişmediği dönemlerde insana dünyayı açıklamışlardır, insanlığın ilk öğretmenleridir efsaneler, masallar ve bunlardan sonraki çağlarda da insanoğlu yeni araçlarla yeni anlatılar oluşturmaya devam etmiştir. XX. yüzyıla gelindiğinde insanlık yeni bir öykü anlatma aracı ile buluşur. Öykülü filmlerin dışında, eğitim filmleri, belgesel ya da haber filmleri gibi türleri olmasında rağmen sinema, birincil olarak ‘öykü anlatma’ misyonunu üstlenmiş, kitlelerin ilgisini öyküler anlatarak çekmiştir. Çağdaş dünyanın insanlığa sunduğu paradoksal ilişkiler ve uzaklık, sesler ve görüntüler eşliğinde seyirciye sunulmakta ve seyirci de çevresinin ve kendisinin varoluşunu eleştirel bir çerçevede anlamlandırmaya çalışmaktadır. Çağdaş sinema anlatılarında yönetmen ve sinema kendini sorgulamaktadır. Çağdaş sinemanın getirdiği en büyük yenilik, anlatının sorgulama eylemselliğine yönelten özelliğinde gizlidir. Çalışmada Modern Türk Sinemasının önemli yönetmenlerinden Derviş Zaim’in Cenneti Beklerken filmi örneklem olarak kullanılmıştır. Çalışmaya nitel bir anlayış da kazandırmak için film eleştiri yöntemlerinden Mizansen film eleştirisi yapılarak film; teknik yapı, ışık, ses, zaman ve mekân, oyuncu, hareket ve performans, dekor, kostüm ve makyaj başlıkları altında değerlendirilmiştir.