GÖLGELER VE SURETLER FİLMİ BAĞLAMINDA MİZANSEN FİLM ELEŞTİRİSİ

Özet

İnsanoğlunun ölümle savaşma aracıdır anlatılar. Ölüme yenilmemek için her gece bir öykün anlatan Şehrazat’ın yazgısı insanoğlunun yazgısıdır. İnsan ölümün, ölümlü olduğunun farkına vardığı andan itibaren anlatmaya başlamıştır. Walter Benjamin “Hikâyeci yetkisini ölümden almıştır” der. Anlatmak, deneyimi paylaşmak bir ihtiyaçtır. İnsan öykü anlatan ve aynı zamanda öykülere ihtiyacı olan bir varlıktır. Mitoslar, masallar rasyonel aklın kullanılmadığı, bilimin henüz gelişmedi dönemlerde insana dünyayı açıklamışlardır, insanlığın ilk öğretmenleridir efsaneler, masallar ve bunlardan sonraki çağlarda da insanoğlu yeni araçlarla yeni anlatılar oluşturmaya devam etmiştir. XX. yüzyıla gelindiğinde insanlık yeni bir öykü anlatma aracı ile buluşur. Sinema insanların birbirleriyle, doğayla ve toplumla kurduğu iletişimde son derce önemli bir araç olma özelliğine sahiptir. Sinema hayal kuran insana, yeryüzünde hayalleri ve yaşamları içi içe geçmiş başka insanlarında var olduğunu müjdeleyen bir sanattır. Belki de evrensel zihniyetin ilk temsilcilerinden biri olarak kabul edilebilmektedir. Çünkü “düşleme pratiğinin düşünme biçimi, düşünme biçiminin ise dünya görüşü, gelenek, görenek, ekonomik bir oluş, eğitim durumu ile ilgili sıkı bağlarından söz edilebilmektedir. Çalışmada Modern Türk Sinemasının önemli yönetmenlerinden Derviş Zaim’in Gölgeler ve Suretler filmi örneklem olarak kullanılmıştır. Çalışmaya nitel bir anlayış kazandırmak için film eleştiri yöntemlerinden Mizansen film eleştirisi yapılarak film; teknik yapı, ışık, ses, zaman ve mekân, oyuncu, hareket ve performans, dekor, kostüm ve makyaj başlıkları altında değerlendirilmiştir.