TÜRKİYE’DE KREDİ KARTI KULLANIMININ GIDA HARCAMALARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Günümüzde hayatımızın vazgeçilmezleri arasında yer alan kredi kartları, her yıl daha çok kullanıcının cüzdanına girmekte ve daha fazla işyerinde kabul görmektedir. Tüketiciler, harcamalarında kredi kartı kullanımını tercih etmekte ve bu nedenle daha fazla satın alma eğilimi göstermektedirler. Türkiye’de ödeme anlayışındaki dijital dönüşümün en etkili ödeme yöntemlerinin başında kredi kartı gelmektedir. Bankalararası Kart Merkezi (BKM), kart monitör araştırmasının 2017 yılı verilerine göre Türkiye nüfusunun % 68’i ödeme yöntemi olarak kredi kartını tercih etmektedir. 2018 yılı Aralık ayı BKM verilerine göre Türkiye’de toplam 66304603 kredi kartı kullanıcısı bulunmaktadır. Aynı yıl yurtiçi toplam 347249317 adet işlem, 70439 milyon TL işlem tutarı gerçekleşmiştir. TUİK hane halkı tüketim harcamaları 2017 yılı verilerine göre; konut ve kira harcamaları % 24.7 ile ilk sırada, gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları ise %19.7 ile ikinci sırada yer almaktadır. Gıda ve alkolsüz içecekler harcamalarında, Ortadoğu Anadolu Bölgesi % 27.1 ile en yüksek bölge, İstanbul Bölgesi ise %15.5 ile en düşük bölge durumundadır. 2008-2017 yılları arasında gıda ve alkolsüz içecek tüketim harcamalarında en fazla artış, % 23 ile Ortadoğu Anadolu Bölgesinde gerçekleşmiştir. Tüketicilerin yapmış oldukları harcamalarda BKM istatistik verilerine göre, gıda harcamalarındaki kredi kartı kullanım tutarı 2014-2018 yılları arasında % 42.74 ile ciddi bir artış göstermiştir. Gıda harcamalarındaki kredi kartı kullanımının her geçen yıl artış göstermesi, beslenme ihtiyacının borçlanma yoluyla karşılandığının bir göstergesi niteliğindedir. Bu nedenle çalışmada, Türkiye’de tüketim harcamalarında gıda ve alkolsüz içeceklerin yeri ve bu harcamalardaki kredi kartı kullanımının durumu incelenmiştir. Çalışmanın temel amacı, Türkiye’deki kredi kartı kullanımı ve gıda harcamalarındaki yerini ortaya koymak, sorunlara ilişkin çözüm önerileri getirmektir. İstatistik veriler incelenirken, TUİK hane halkı tüketim harcamalarının 2008-2017 dönemi ve BKM’nin 2014-2018 dönemi esas alınmış ve çizelgeler halinde sunulmuştur.